Wielu starszych Polaków pamięta, że w czasach PRL-u urlop na terenie Bułgarii był wymarzoną opcją spędzęnia wakacji. Później Bułgaria stała się mniej popularna jako cel wakacyjnych wojaży (m.in. ze względu na większą liczbę alternatyw dla polskich urlopowiczów i niestabilność polityczną wspomnianego kraju). Od pewnego czasu, bułgarskie plaże oraz zabytki znów wzbudzają zainteresowanie naszych rodaków. Z pewnością przyczyniła się do tego obecność Bułgarii w UE. Wspomniany kraj jest najbiedniejszym i problematycznym członkiem europejskiej wspólnoty, ale to nie zniechęca wielu urlopowiczów. Z dość niskim poziomem rozwoju gospodarczego Bułgarii, wiążą się atrakcyjne ceny (również dla Polaków). Ze względu na zainteresowanie, jakie wzbudza Bułgaria, postanowiliśmy w ramach przewodnika turystycznego Kurencja.com, dostarczyć więcej informacji na temat tego ciekawego kraju. Nasz opis rozpoczniemy od informacji, które są szczególnie przydatne dla polskich turystów.
Wymień, przelej lewy po najlepszych cenach
Ogólne informacje o Bułgarii
Bułgaria to kraj, który ze względu na swoje położenie, stanowi swoisty pomost pomiędzy Europą i Azją. Przez wieki był on poddawany silnym wpływom tureckim, co znalazło swoje odzwierciedlenie m.in. w budownictwie, kulturze i kulinariach. Warto pamiętać, że Bułgaria w przeciwieństwie do pobliskiej Rumunii jest krajem, w którym używa się cyrylicy. To stanowi pewne utrudnienie dla turystów z Polski, którzy w szkole lub pracy mieli do czynienia tylko z alfabetem łacińskim.
ZWRÓĆ UWAGĘ: Język bułgarski jest zapisywany przy pomocy cyrylicy. Stanowi to utrudnienie dla wszystkich osób, które potrafią czytać tylko w alfabecie łacińskim. Na szczęście w bułgarskich kurortach bez problemu można porozumieć się np. po angielsku.
Warto zwrócić uwagę, że ze względu na swoje położenie, Bułgaria jest klasyfikowana jako kraj bałkański. Jego powierzchnia wynosi tylko 35% obszaru Polski. Sporym atutem turystycznym jest wybrzeże Morza Czarnego o długości około 380 kilometrów. Trzeba wspomnieć, że Bułgaria jest krajem wysoko położonym, w którym średnia wysokość terenu wynosi 472 metry nad poziomem morza, a obszary górzyste stanowią prawie dwie trzecie powierzchni. Charakterystyczną cechą tego państwa jest również wysoki wskaźnik zalesienia wynoszący około 37%.
Jeżeli chodzi o rzeki, to na uwagę zasługuje Dunaj wyznaczający północną granicę z Rumunią. Część bułgarskich rzek (np. Marica oraz Arda), wpada do Morza Egejskiego. Ze względu na ukształtowanie Bułgarii, w tym kraju mamy do czynienia ze sporym zróżnicowaniem klimatycznym. Na wyżynach panuje klimat umiarkowany ciepły o wyraźnych cechach kontynentalnych, cechujący się mroźną zimą oraz upalnym latem. W pobliżu Morza Czarnego, klimat przyjmuje cechy podzwrotnikowe i jest znacznie łagodniejszy podczas zimy.
ZWRÓĆ UWAGĘ: Nad Morzem Czarnym klimat Bułgarii przypomina ten znany z krajów śródziemnomorskich. Na terenie wyżyn i gór pogoda jest o wiele bardziej surowa (pomimo upałów w miesiącach letnich). Trzeba to uwzględnić podczas przygotowywania dla siebie ubrań.
Jeżeli chodzi o demografię i społeczeństwo Bułgarii, to trzeba wspomnieć, że ten kraj w porównaniu z Polską cechuje się niewielką populacją wynoszącą niewiele ponad siedem milionów mieszkańców. Faktyczna liczba mieszkańców Bułgarii jest mniejsza, gdyż wiele osób wyjechało ze wspomnianego kraju w poszukiwaniu lepszego życia na terenie Europy Zachodniej. Zgodnie z oficjalnymi danymi, etniczni Bułgarzy stanowią około 77% populacji. Do najbardziej znaczących mniejszości narodowych, można zaliczyć Turków (8%) oraz Romów (4%). Warto wspomnieć, że według innych badań, Romowie mogą stanowić nawet jedną dziesiątą populacji Bułgarii.
Na terenie Bułgarii dominującą religią jest prawosławie. Około 60% Bułgarów określa się jako wyznawcy tej religii. Ze względu na niewielką populację Bułgarii, na obszarze tego kraju nie znajdziemy bardzo dużych miast. Największym ośrodkiem miejskim jest Sofia licząca około 1,2 mln mieszkańców.
ZWRÓĆ UWAGĘ: Żadne bułgarskie miasto poza stolicą (Sofią), nie liczy sobie ponad 400 000 mieszkańców. Tylko Sofia zasługuje na miano europejskiej metropolii.
Bułgaria pod względem politycznym i ekonomicznym z pewnością jest o wiele bardziej stabilnym państwem niż w latach 90 – tych. Warto zdawać sobie sprawę, że to właśnie bolesna, nieudolna i długotrwała transformacja ustrojowa jest przyczyną relatywnego zacofania Bułgarii względem innych państw byłego bloku wschodniego (m.in. Polski oraz Czech). W stosunku do lat 90 – tych, poprawie uległa również sytuacja związana z poziomem pospolitej przestępczości. Dzięki względnej stabilizacji opisywanego kraju, w 2004 roku przystąpił on do NATO. Trzy lata później, Bułgaria stała się członkiem Unii Europejskiej. Z perspektywy czasu, decyzja o przyjęciu Bułgarii do UE jest kontrowersyjna – podobnie jak postępy lokalnych władz w zakresie reform i zwalczania korupcji oraz przestępczości zorganizowanej. Mimo dość wątpliwych sukcesów reformatorskich (nawet w porównaniu z Rumunią), bułgarskie władze zamierzają przyjąć euro i przystąpić do Strefy Schengen. Władze UE studzą te zapędy, więc można spodziewać się, że jeszcze przez kilka lat polscy turyści wjeżdżający do Bułgarii będą poddawani wyrywkowym kontrolom granicznym i zmuszeni do zakupu lokalnej waluty (lewa).
ZWRÓĆ UWAGĘ: Bułgarskie władze chcą szybko przystąpić do Strefy Euro i stać się członkiem Strefy Schengen. Na przeszkodzie staje jednak niski poziom rozwoju gospodarczego oraz problem przestępczości zorganizowanej (w kontekście braku kontroli granicznych).
Informacje prawne dla wszystkich turystów
Przegląd informacji ważnych dla wszystkich turystów podróżujących do Bułgarii, warto rozpocząć od tematów związanych z wjazdem do opisywanego kraju. Ze względu na przynależność Bułgarii do Unii Europejskiej, polscy obywatele mogą przebywać na terytorium opisywanego państwa przez 90 dni w ciągu 6 miesięcy (począwszy od dnia pierwszego wjazdu). Taki trzymiesięczny limit pobytu oczywiście wystarczy większości turystów. Ewentualne kontrole na granicach dotyczące obywateli UE, nie są zbytnio szczegółowe. Podobnie jak w przypadku innych krajów członkowskich Unii Europejskiej, do przekroczenia granicy Bułgarii wystarczy ważny dowód osobisty albo paszport (niezależnie od wieku podróżnego). Polski MSZ informuje, że zalecane jest posiadanie pisemnego pełnomocnictwa od rodziców dziecka, jeżeli taka małoletnia osoba podróżuje z kimś innym niż ojcem lub matką. Wspomniane upoważnienie może zaoszczędzić dodatkowych kłopotów na przykład w razie hospitalizacji młodego urlopowicza. Jeżeli chodzi o ograniczenie sumy przywożonej i wywożonej gotówki (bez wypełniania deklaracji celnej), to dla Bułgarii obowiązuje taki sam wysoki limit, jak w przypadku pozostałych krajów Unii Europejskiej (10 000 euro).
ZWRÓĆ UWAGĘ: Bez dodatkowych formalności, polscy obywatele na terenie Bułgarii mogą przebywać przez 90 dni w trakcie każdych 6 miesięcy. Wjazd do opisywanego kraju jest możliwy na podstawie dowodu osobistego albo paszportu.
Zgodnie z informacjami Ministerstwa Spraw Zagranicznych oraz polskich służb dyplomatycznych, na terenie Bułgarii nie występuje szczególne zagrożenie przestępczością. Turyści z Polski muszą jednak uważać na kilka kwestii. Pierwszym zagrożeniem są kradzieże samochodów o większej wartości. Inny problem dotyczy możliwych kradzieży bagażu z pozostawionych samochodów (dokonywanych np. poprzez wybicie szyby). W związku z powyższym, zalecane jest pozostawianie aut tylko na parkingach strzeżonych albo znajdujących się przy hotelach, pensjonatach itd. Warto również zwrócić uwagę na możliwość drobnych kradzieży w miejscowościach wczasowych i naliczania zawyżonych rachunków w barach, klubach i pubach.
ZWRÓĆ UWAGĘ: W trakcie podróży do Bułgarii trzeba uważać na kradzieże samochodów, drobne kradzieże (np. na plażach) oraz włamania do aut.
Podczas zwiedzania Bułgarii, Polacy nie muszą uważać na żadne szczególne normy kulturowe. Trzeba jednak pamiętać, że w tamtejszej kulturze zwyczajowe gesty głową są interpretowane odwrotnie (ruch pionowy jako „nie” i ruch poziomy/na boki jako „tak”). Dla pewności, warto zawsze dopytać, co miał na myśli miejscowy rozmówca („ne” – nie, „da” – tak).
ZWRÓĆ UWAGĘ: Rodzimi Bułgarzy posługują się odwrotnymi ruchami głową w celu potwierdzenia lub zaprzeczenia niż Polacy. Gest potwierdzający („tak”), będzie wyglądał podobnie jak zaprzeczenie w Polsce.
Polskie służby dyplomatyczne zwracają również uwagę na kwestie związane z prywatnym ubezpieczeniem zdrowotnym podczas wakacji w Bułgarii. Osoby posiadające Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ), mogą wprawdzie liczyć na publiczną bułgarską służbę zdrowia, ale trzeba zdawać sobie sprawę, że poziom jej usług jest niski. Lepiej prezentuje się oferta prywatnych przychodni medycznych, z których korzystają zamożniejsi Bułgarzy. Pomimo uprawnień związanych z posiadaniem karty EKUZ, polski turysta w ramach publicznego systemu opieki zdrowotnej, zapłaci między innymi za większość zabiegów stomatologicznych, pomoc lekarza pierwszego kontaktu i pobyt w państwowym szpitalu (limit opłaty za hospitalizację osób dorosłych to 58,00 BGN rocznie).
Bułgaria podobnie jak zamożniejsze kraje Unii Europejskiej nie refunduje Polakom wydatków związanych z pomocą ratowników górskich i transportem medycznym do ojczyzny (np. przy pomocy karetki lub samolotu medycznego). Koszt takiego transportu, który nie zawsze jest zwracany przez polski NFZ, wynosi nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych. Właśnie dlatego przed wyjazdem do Bułgarii, warto sobie wykupić ubezpieczenie turystyczne zapewniające możliwość zupełnie bezpłatnego korzystania z publicznej i prywatnej służby zdrowia oraz refundację kosztów dotyczących transportu medycznego i pogotowia górskiego.
ZWRÓĆ UWAGĘ: Poziom usług publicznej służby zdrowia w Bułgarii jest dość niski, a osoby posiadające kartę EKUZ, nie unikną pewnych opłat (np. za hospitalizację). Warto zatem kupić polisę turystyczną zapewniającą zwrot kosztów leczenia i refundację m.in. transportu medycznego do Polski oraz kosztów ratownictwa górskiego.
Wymień, przelej lewy po najlepszych cenach
Ważne informacje dla kierowców
Istotne wydają się również informacje dla osób wybierających się samochodem do Bułgarii. Wspomniany kraj w ostatnim czasie dzięki środkom unijnym wyraźnie poprawił swoją sieć transportową. Dlatego podróż po głównych bułgarskich drogach, nie powinna być wyzwaniem. Za poruszanie się samochodem na terenie Bułgarii trzeba jednak zapłacić. Aktualnie winieta dla właściciela samochodu osobowego kosztuje 15 lewów/8 euro za tydzień oraz 30 lewów/15 euro za miesiąc. Winiety można zakupić między innymi na stacjach benzynowych, w placówkach handlowych oraz na poczcie. Warto sobie odłożyć określoną kwotę w lewach na zakup winiety (jeszcze przed wyjazdem z Polski). Nie można bowiem zagwarantować, że uiszczenie takiej opłaty drogowej przy pomocy euro zawsze będzie możliwe. Dodatkowe opłaty są pobierane m.in. w przypadku przekroczenia granicy Bułgarii i Rumunii przy pomocy promu (opłata za samochód osobowy to 33 BGN/17 EUR + 2 BGN/1 EUR za każdego pasażera).
ZWRÓĆ UWAGĘ: Po wjechaniu na teren Bułgarii, trzeba sobie kupić winietę (np. za 15 euro miesięcznie w przypadku samochodu osobowego). Warto wcześniej przygotować gotówkę w lewach, która przyda się do uiszczenia takiej opłaty drogowej.
Dobrą wiadomością jest to, że na nowych bułgarskich autostradach można jechać z prędkością nawet 140 km/h. W przypadku pozostałych autostrad, obowiązuje limit wynoszący 130 km/h. Analogiczne limity prędkości na pozostałych rodzajach dróg aktualnie wynoszą (w przypadku samochodu osobowego):
- 120 km/h – droga szybkiego ruchu
- 50 km/h – teren zabudowany
- 90 km/h – poza terenem zabudowanym
Przedstawione powyżej ograniczenia oczywiście mogą zostać zmodyfikowane poprzez znaki drogowe.
Niektórych kierowców może ucieszyć fakt, że na terenie Bułgarii obowiązuje dość wysoki limit dopuszczalnego stężenia alkoholu we krwi kierowcy (0,5 promila). Liberalizm w tej kwestii, nie przekłada się jednak na stosunek stróżów prawa dotyczący innych wykroczeń. Bułgarska policja jest restrykcyjna i dość chętnie decyduje się na zatrzymanie prawa jazdy.
ZWRÓĆ UWAGĘ: Bułgarska policja dość często zatrzymuje prawo jazdy (również cudzoziemcom). Warto o tym pamiętać na przykład w kontekście dopuszczalnej prędkości na obszarze zabudowanym.
W nawiązaniu do przepisów obowiązujących kierowców na terenie Bułgarii, warto wspomnieć o obowiązku używania świateł przez cały rok. Dobrą wiadomością jest to, że dzięki przynależności Bułgarii do Unii Europejskiej, wspomniany kraj honoruje polisy wystawione przez polskich ubezpieczycieli (bez Zielonej Karty) i nie wymaga posiadania międzynarodowego prawa jazdy. Wymagane są natomiast pewne elementy obowiązkowego wyposażenia samochodu. Chodzi o kamizelkę odblaskową, apteczkę, trójkąt ostrzegawczy oraz gaśnicę.
ZWRÓĆ UWAGĘ: Podczas podróży do Bułgarii, nie trzeba posiadać Zielonej Karty oraz międzynarodowego prawa jazdy. Lokalna policja może natomiast ukarać kierowcę np. za brak apteczki lub przewożenie na przednim siedzeniu dziecka do 12 lat (bez dodatkowego zabezpieczenia).
Informacje dotyczące płatności w Bułgarii
Tak jak już wspomnieliśmy, Bułgaria ma duże ambicje dotyczące przyjęcia europejskiej waluty i niewielkie szanse na porzucenie lewa w ciągu najbliższych kilku lat. Wprowadzenie euro skutkowałoby prawdopodobnie dodatkowym wzrostem cen dóbr i usług konsumpcyjnych, które obecnie i tak są bardzo wysokie względem lokalnego poziomu zarobków.
W bułgarskich kurortach istnieje możliwość płacenia przy pomocy euro, ale trzeba zdawać sobie sprawę, że w takiej sytuacji sprzedawcy często ustalają niekorzystny dla klienta kurs i wydają resztę w lokalnej walucie. Na samodzielnie ustalane przez sprzedawców kursy EUR/BGN nie wpływa fakt, że bułgarska waluta jest sztywno powiązana kursowo z euro. Oficjalny kurs wynosi 1,95583 BGN = 1 EUR.
ZWRÓĆ UWAGĘ: Bułgarska waluta została sztywno powiązana kursowo z euro, co sprzyja między innymi rozwojowi eksportu do UE oraz turystyki. Powiązanie kursowe EUR i BGN, zmniejsza również wahania bułgarskiej waluty względem złotego.
Z punktu widzenia polskich turystów, dobrym rozwiązaniem wydaje się zakup euro w jednym z serwisów wymiany walut online i późniejsza wypłata tej waluty w polskim bankomacie (np. z sieci Euronetu). Niewielką sumę lewów trzeba posiadać jeszcze przed wjazdem do Bułgarii, gdyż będzie ona potrzebna m.in. do zakupu winiety oraz pokrycia pierwszych wydatków. Pozostałe lewy można sukcesywnie kupować za euro w jednym z większych miast. Polskie służby dyplomatyczne przypominają, że podczas takich kantorowych transakcji trzeba uważać na kursowe oszustwa, wydawanie nieaktualnych/uszkodzonych banknotów i prowizje za wymianę, o których właściciele kantorów nie informują wcześniej. Dlatego bezpieczniejszym rozwiązaniem może być wymiana pieniędzy w jednym z oddziałów banku (o ile bankowy kurs EUR/BGN jest akceptowalny).
ZWRÓĆ UWAGĘ: Euro przed podróżą do Bułgarii można tanio kupić w Internecie i następnie wypłacić część lub całość zakupionych środków w jednym z bankomatów „eurowych”. Taką wypłatę EUR przy pomocy bankomatu, lepiej zrealizować w Polsce.
Na dodatkowe koszty trzeba zwracać również uwagę podczas posługiwania się kartą płatniczą w Bułgarii. Dla osób chcących koniecznie płacić bezgotówkowo w Bułgarii, najlepszym rozwiązaniem będzie „plastik” rozliczany w EUR. Po wykonaniu pierwszej niewielkiej operacji przy pomocy takiej karty i bankomatu lub terminalu płatniczego, warto zalogować się do bankowości internetowej/mobilnej i sprawdzić, czy nie zostały naliczone jakieś dodatkowe koszty. Takie rozwiązanie może uchronić nas przed przykrą niespodzianką i utratą większej kwoty w ramach opłat/prowizji. W kontekście płatności bezgotówkowych na terenie Bułgarii, warto oczywiście pamiętać o ograniczonej dostępności terminali „kartowych” w mniejszych miejscowościach. Podobny problem dotyczy również bankomatów.
ZWRÓĆ UWAGĘ: Osoby posługujące się kartą płatniczą w Bułgarii, powinny pamiętać o ograniczonej dostępności odpowiednich urządzeń na prowincji (tzn. terminali płatniczych oraz bankomatów) i możliwych dodatkowych kosztach wykonywanych operacji.
Przeczytaj nasz ciekawy i wyczerpujący opis bułgarskiej waluty >
Sprawdź, jaki jest aktualny kurs lewa względem złotego >
Zobacz, które kantory internetowe i giełdy społecznościowe najtaniej sprzedają euro >
Co warto zobaczyć w Bułgarii?
Wiele osób może kojarzyć Bułgarię tylko z morzem i legendarnymi wręcz Złotymi Piaskami. W rzeczywistości wspomniany kraj ma do zaoferowania znacznie więcej atrakcji turystycznych. Przykładem są chociażby ciekawe budynki na terenie Sofii, starożytne zabytki i górskie krajobrazy. Nasz przegląd zaczniemy od bułgarskiej stolicy. To miasto oprócz dużej liczby budynków pamiętających czasy komunizmu, wyróżnia się obecnością kilku bardzo ciekawych obiektów. Zagraniczni turyści z pewnością powinni zwrócić uwagę na:
Sobór św. Aleksandra Newskiego – ta majestatyczna neobizantyjska świątynia jest najbardziej znanym zabytkiem Sofii oraz jej międzynarodowym symbolem. Wspomniany sobór stanowi również najważniejszą świątynię Bułgarskiego Kościoła Prawosławnego. Warto zwrócić uwagę, że potężny sobór o pozłacanych kopułach i bogatym wystroju wnętrza powstawał stosunkowo długo – od 1882 r. do 1912 r. We wnętrzu opisywanej świątyni jednocześnie może przebywać aż 10 000 osób. To czyni Sobór św. Aleksandra jedną z największych świątyń prawosławnych na świecie.
Cerkiew św. Jerzego – wspomniana cerkiew zasługuje na uwagę między innymi dlatego, że jest najstarszym zachowanym budynkiem w całej Sofii. Niewielką świątynię w formie rotundy, zbudowano jeszcze w czasach rzymskich (IV wiek n.e.). Obecność Cerkwii św. Jerzego przypomina o starożytnej historii bułgarskiej stolicy, którą Rzymianie określali jako „Ulpia Serdica”. W opisywanej cerkwi można zobaczyć między innymi piękne freski z XII – XIV wieku. Zostały one zamalowane przez muzułmanów, gdy adaptowali oni starożytny budynek na meczet.
Cerkiew Rosyjska – zgodnie ze swoją nazwą, ta piękna cerkiew została wybudowana jako oficjalna świątynia dla ambasady rosyjskiej. Uwagę turystów zwracają między innymi złote kopuły oraz bogato zdobione elementy wyposażenia wnętrza, które zostało odnowione dzięki pomocy rządu rosyjskiego. Opisywana cerkiew swoim wyglądem nawiązuje do sakralnej architektury rosyjskiej z XVII wieku, ale została ukończona znacznie później (w 1914 r.).
Cerkiew Mądrości Bożej – ta zbudowana z cegły świątynia to drugi najstarszy i ocalały budynek na terenie bułgarskiej stolicy. Jego powstanie jest datowane na IV – VI wiek naszej ery. W czasach okupacji tureckiej, wspomniana cerkiew służyła jako meczet (po dobudowaniu minaretu). Jej bogata historia uwzględnia m.in. kolejne odbudowy po trzęsieniach ziemi. Warto wiedzieć, że od wezwania opisywanej cerkwi (Sofia, greckie: σοφία oznaczające „mądrość”), pochodzi nazwa całej bułgarskiej stolicy. Począwszy od XIII wieku, słowo „Sofia” wypierało wcześniejszą nazwę miasta (Sredec).
Cerkiew Świętych Siedmoczislenników – kolejna opisywana świątynia jest wyjątkowa między innymi dlatego, że powstała po przebudowie meczetu z początków XVI wieku. W czasie przebudowy odkryto m.in. pozostałości wcześniejszego kościoła z V – VI wieku n.e. i jeszcze wcześniejszej greckiej świątyni pogańskiej.
Cerkiew Bojańska – następna opisywana przez nas cerkiew, znalazła się na liście światowego dziedzictwa UNESCO. Jej szczególnie cenionym elementem są dobrze zachowane freski z XIII wieku przedstawiające m.in. ówczesnych monarchów bułgarskich. Dla Bułgarów Cerkiew Bojańska to symbol tożsamości narodowej i przejściowej potęgi ich państwa, które zajmowało teren większy niż obecnie (m.in. na północ od Dunaju).
Budynek Narodowego Teatru im. Iwana Wazowa – ten okazały neoklasycystyczny budynek, który powstał na początku XX wieku, stanowi jeden z symboli bułgarskiej stolicy. Zyskał on na urodzie po pracach remontowych z minionej dekady.
Largo – zespół trzech okazałych socrealistycznych budynków z lat 50 – tych, które wybudowano jako symbol nowego ładu w kraju. Architektura Largo na pewno skojarzy się Polakom z warszawskim Pałacem Kultury i Nauki. Największą uwagę zwraca dawny Dom Partii, którego iglica stanowi punkt orientacyjny dla mieszkańców miasta.
Meczet Banya Bashi – wspomniany meczet z XVI wieku to jedyny taki funkcjonujący budynek na terenie Sofii. Pozostałe meczety zostały zburzone albo przekształcone w świątynie prawosławne (zobacz opisywana wcześniej Cerkiew Świętych Siedmoczislenników). Meczet Banya Bashi wyróżnia się między innymi okazałą kopułą o średnicy 15 metrów.
Warto pamiętać, że na terenie Sofii znajdziemy również wiele miejsc rozrywki (np. pubów i klubów), które zainteresują imprezowiczów oraz ciekawe atrakcje dla dzieci. Zachętą do korzystania z różnych atrakcji oraz oferty gastronomicznej są stosunkowo niskie ceny w bułgarskiej stolicy. Zgodnie z danymi Numbeo.com, gotowe posiłki na terenie Sofii są o jedną piątą tańsze niż w Warszawie.
Wymień, przelej lewy po najlepszych cenach
W nawiązaniu do oferty turystycznej dla rodzin z dziećmi warto wspomnieć, że na terenie Sofii znajdziemy między innymi ZOO oraz Muzejko, czyli interaktywne muzeum dla dzieci łączące naukę oraz zabawę.
ZWRÓĆ UWAGĘ: Ceny w bułgarskiej stolicy na ogół są niższe od analogicznych stawek, które znamy z Polski. Mniej można zapłacić między innymi za posiłki w restauracjach.
Wiele ciekawych miejsc i atrakcji turystycznych znajdziemy również poza samą Sofią. Warto je odwiedzić nawet wtedy, gdy wybrzeże Morza Czarnego jest głównym celem naszej wycieczki. Na liście takich atrakcji turystycznych Bułgarii znajdujących się poza stolicą, można umieścić między innymi:
Monastyr Rilski – wspomniany monastyr znajdujący się na terenie górskiego masywu Riła, stanowi symbol oporu Bułgarów przeciwko tureckiemu panowaniu i odrodzenia świadomości narodowej z XIX wieku. Ten okazały zespół budynków sakralnych, który rocznie odwiedza około 1 milion turystów, w 1983 r. trafił na listę dziedzictwa UNESCO. Dzięki ofiarności Bułgarów, wspomniany monastyr został odbudowany po pożarze (w latach 1834 – 1862) i przybrał dzisiejszą formę. Na jego terenie warto zobaczyć między innymi piękne freski, duży ikonostas oraz Basztę Chrelina.
Jeździec z Madary – duży relief naskalny, który powstał prawdopodobnie na początku VIII wieku naszej ery, stanowi kolejny przykład atrakcji turystycznej Bułgarii, która została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Warto zwrócić uwagę, że twórcy reliefu przedstawiającego konnego rycerza, potrafili go wykonać na skalnej ścianie klifu. Opisywany relief znajduje się na wysokości aż 23 metrów i niestety dość szybko ulega zniszczeniu na wskutek postępującej erozji.
Nesebyr – to miasto położone na wybrzeżu Morza Czarnego, w 1983 r. również trafiło na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Powodem takiego wyróżnienia była bardzo duża liczba historycznych budynków dokumentujących długie dzieje Nesebyru (sięgające VI wieku przed naszą erą). Oprócz zabytków z czasów starożytnych, na uwagę zasługuje wiele nowszych budowli. Przykładem jest Cerkiew Chrystusa Pantokratora z połowy XIV wieku. Wspomniana cerkiew to jedna z najlepiej zachowanych świątyń średniowiecznych na terenie Bułgarii. Zwiedzenie Nesebyru jest ułatwione przez fakt, że to historyczne miasto leży blisko znanego kurortu Burgas.
Warna – trzecie największe miasto Bułgarii (po Sofii oraz Płodiwie) zasługuje na odwiedzenie między innymi ze względu na polskie akcenty historyczne. Na terenie Warny znajduje się symboliczne mauzoleum polskiego króla Władysława Warneńczyka, który w 1444 roku zginął podczas bitwy z Turkami. Ciekawostką jest to, że do stworzenia wspomnianego mauzoleum wykorzystano istniejący wcześniej tracki kurhan grobowy. Blisko Warny obfitującej m.in. w zabytki z czasów tureckich, znajduje się ciekawy monaster wykuty w skale (zobacz miejscowość Aładża).
Skalne cerkwie w Iwanowie – zespół skalnych cerkwi położony blisko wsi Iwanowo to kolejny obiekt z Bułgarii, który trafił na listę światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO. Powodem takiego wyróżnienia była nie tylko wyjątkowość budowli sakralnych z XIII wieku, które zostały mozolnie wykute w kamieniu. Turystów do Iwanowa przyciągają również bardzo dobrze zachowane średniowieczne freski.
Grobowce z Kazanłyku oraz Swesztari – dwa starożytne trackie grobowce, które powstały na przełomie III wieku i IV wieku przed naszą erą to ciekawa atrakcja nie tylko dla miłośników antyku. Wyróżniają się one dobrze zachowaną dekoracją wnętrz, która przetrwała całe wieki dzięki dobrze ukrytym wejściom. Warto wspomnieć, że obydwa trackie grobowce są obiektem z listy dziedzictwa kulturowego UNESCO.
Park Narodowy Pirynu – wspomniany park narodowy to ciekawe miejsce dla wszystkich osób, które chciałyby poznać nieco wyżej położone tereny Bułgarii. Warto dodać, że najcenniejsze i chronione w ramach parku obszary gór Pirynu, w 1983 r. zostały wpisane na listę dziedzictwa kulturowego UNESCO. Na terenie opisywanego parku narodowego znajduje się słynna Sosna Bajkuszewa, licząca sobie co najmniej 1300 lat. To jedno z najstarszych drzew w Europie.
Trzeba nadmienić, że powyższa lista nie wyczerpuje tematu atrakcyjnych turystycznie miejsc w Bułgarii. Wspomniany kraj może zachęcić nie tylko osoby poszukujące wypoczynku nad ciepłym morzem. Warto pamiętać, że Bułgaria to kraj górzysty, w którym działają ośrodki narciarskie (np. Pamporowo oraz Borowec).
Wymień, przelej lewy po najlepszych cenach
ZWRÓĆ UWAGĘ: Bułgaria może być nietypowym kierunkiem podróży dla narciarzy, którym znudziły się już zimowe wyjazdy do innych krajów Starego Kontynentu.
Czego warto spróbować w Bułgarii?
Bułgarska kuchnia z pewnością jest ciekawa i odzwierciedla złożoną historię opisywanego kraju (m.in. wpływy tureckie). Polscy turyści odwiedzający Bułgarię, powinni spróbować między innymi następujących dań oraz przekąsek:
- tarator – chłodnik z jogurtu, ogórków, czosnku, koperku i orzechów
- ribena czorba – zupa rybna z warzywami oraz lubczykiem
- bob czorba – zupa fasolowa z mięta, marchewką, cebulą i pomidorami
- sarmi – lokalna odmiana gołąbków zawijanych w liście kapusty lub liście winogron
- sałatka szopska – charakterystyczna dla Bułgarii sałatka ze słonego sera oraz ogórków, pomidorów, papryki i cebuli
- kebapcze – zapiekane mięso mielone uformowane na kształt parówki
- skumbriya na keremidi – zapiekana makrela z glinianego naczynia
- gjuwecz – lokalna odmiana gulaszu gotowanego w glinianym garnku
- czuszka biurek – nadziewana serem i smażona papryka
Warto dodać, że na terenie Bułgarii zagraniczni turyści mogą spotkać również wiele potraw o typowo tureckim rodowodzie. Przykładem jest kadaif, czyli ciasto w formie nitek z masłem i orzechami oraz typowo turecka bakława.
ZWRÓĆ UWAGĘ: Kuchnia bułgarska, która jest mało znana w Polsce, powinna przypaść do gustu wszystkim osobom lubiącym smaki z Bałkanów.
Co warto przywieźć z Bułgarii?
Stosunkowo niski poziom cen w Bułgarii, skłania polskich turystów do zakupów. Chodzi tutaj zarówno o typowe pamiątki, jak i produkty spożywcze, które raczej trudno kupić w naszej ojczyźnie. Polacy wracający z Bułgarii, często zabierają ze sobą następujące produkty:
- oryginalną bułgarską ljutenicę, czyli pastę warzywną z marchwi, papryki i bakłażanów
- lokalny ser kaszkawał z mleka krowiego i owczego
- kiselo mliko – ceniony również poza granicami Bułgarii kremowy jogurt (dobry wybór jeżeli posiadamy np. lodówkę turystyczną)
- wina bułgarskie – uznaniem cieszą się między innymi takie marki jak rubin, gymza, melnik oraz mavrud
- Mentę – popularny na terenie Bułgarii likier produkowany m.in. na bazie olejków miętowych
- marmolady różane i podobne przetwory – Bułgaria jest krajem, gdzie takie różane produkty są względnie tanie (ze względu na masową produkcję)
- czubricę – chętnie wykorzystywaną w bułgarskiej kuchni przyprawę opartą na cząbrze górskim
W przypadku „niespożywczych” zakupów, bardzo dużym zainteresowaniem cieszą się wszelkie produkty kosmetyczne bazujące na olejku różanym (np. kremy oraz eliksiry). Warto pamiętać, że Bułgaria jest światowym liderem w produkcji takiego pachnącego surowca. Zagraniczni turyści chętnie nabywają również bułgarską ceramikę (m.in. z miasta Trojan) oraz wszelkie wyroby skórzane (np. torebki) cechujące się dobrą jakością oraz niską ceną. Bardziej wyszukaną pamiątką może być ręcznie wykonana (pisana) ikona. W przypadku takiego obrazu o dobrej jakości, trzeba się jednak liczyć z wysoką ceną.
ZWRÓĆ UWAGĘ: Osoby kupujące pamiątki z Bułgarii, powinny zwracać uwagę na ich pochodzenie. Już od dłuższego czasu, wiele takich suwenirów jest importowanych z Chin.
Wakacje w Bułgarii – podsumowanie
Wakacje w Bułgarii są ciekawym wyborem dla osób, które stosunkowo tanio chciałyby spędzić urlop na terenie Unii Europejskiej i nacieszyć się ciepłym morzem. Pod względem infrastruktury turystycznej, Bułgaria oczywiście nie może jeszcze konkurować z takimi krajami jak na przykład Chorwacja. Trzeba jednak pamiętać o sporej różnicy cenowej, która dzieli np. Burgas oraz Dubrownik. Według serwisu Numbeo.com, różnica ogólnego poziomu cen dóbr i usług konsumpcyjnych pomiędzy wspomnianymi miastami wynosi aż 41% (oczywiście na korzyść Burgas). Ceny dla zagranicznych turystów w Bułgarii będą systematycznie rosnąć, ale ten kraj jeszcze przez długie lata pozostanie tańszą alternatywą np. dla wakacji w Chorwacji.
ZWRÓĆ UWAGĘ: Ogólne różnice cenowe pomiędzy bułgarskimi i chorwackimi kurortami mogą wynosić nawet 30% – 50% (na korzyść Bułgarii).
Wymień, przelej lewy po najlepszych cenach